Ewaluacja – dlaczego tak rzadko ją przeprowadzamy

Ewaluacja, czyli systematyczna ocena skuteczności inicjatywy służy jej usprawnieniu, rozwojowi i lepszemu zrozumieniu. W przypadku szkoleń przekłada się bezpośrednio na jakość nauczania. Mimo to niekiedy obawiamy się jej, a nierzadko nawet traktujemy jako zagrożenie. Jak się do niej przekonać? Dlaczego powinniśmy ją stosować już od początku inicjatywy? I jak czerpać z niej najwięcej korzyści?

25 listopada 2022 r. w Warszawie odbyły się międzysektorowe warsztaty poświęcone potrzebom, wymaganiom, narzędziom i standardom szkoleniowym w zakresie projektowania oraz ewaluacji inicjatyw profilaktycznych. Wydarzenie to zostało zorganizowane w ramach projektu INDEED i brali w nim udział przedstawiciele różnych sektorów, w tym Policji, Służby Więziennej, kuratoriów sądowych, a także reprezentanci instytucji publicznych i uniwersytetów.

Przedmiotem warsztatów było projektowanie szkoleń z zakresu prewencji. Uczestnicy dyskutowali zarówno o dostępnych rozwiązaniach, jak i o przestrzeniach, które wymagają udoskonalenia. Taka wymiana doświadczeń praktyków i specjalistów pozwoliła wskazać sfery, na które projekt INDEED powinien położyć nacisk, by polscy odbiorcy wynieśli jak największą wartość z przygotowanych treningów. Rekomendacje te dotyczą merytorycznej strony szkoleń, ich formy, wykorzystywanych narzędzi oraz metod.

INDEED Workshop - Warszawa

Jednym z głównych punktów dyskusji była ewaluacja szkoleń i konieczność jej wprowadzenia już od samego początku całego procesu. Niestety okazuje się, że ta droga weryfikacji wartości inicjatywy jest wciąż za mało powszechna w Polsce. Uczestnicy wskazywali, że konstruktywną krytykę, którą oferuje ewaluacja, traktuje się niekiedy jak ryzyko, mogące podkopać sam projekt. Często obserwuje się wdrażanie jej tylko z uwagi na wymogi związane z finansowaniem, a nie ze zrozumienia takiej potrzeby. Brak doświadczenia w tym zakresie był również wymieniany jako bariera powodująca zbyt późne wprowadzanie ewaluacji, niewłaściwe jej stosowanie, a co za tym idzie niemożność poprawnego wykorzystania otrzymanych wyników.

Uczestnicy warsztatów uczulali, że powyższe przeciwności powinny zostać przezwyciężone, aby kolejne szkolenia przynosiły coraz większą wartość osobom biorącym w nich udział. Przede wszystkim należy promować kulturę ewaluacji jako narzędzia prowadzącego do ulepszania pracy, a nie krytykującego czyjeś starania. Należy też zapewniać odpowiednie fundusze na ten cel już podczas planowania samej inicjatywy i wdrażać badania od samego początku. Dobrym krokiem będzie również przygotowanie odpowiednich szkoleń z tego zakresu.

Dyskusja, moderowana przez dr Marzenę Kordaczuk-Wąs, naszą Ekspert w obszarze przeciwdziałania radykalizacji, okazała się bardzo owocna. Debata doprowadziła do zebrania wartościowych opinii i rekomendacji dotyczących oczekiwań wobec przyszłych kursów. Zostaną one wykorzystane w ramach projektu INDEED do opracowania skrojonych na miarę programów i materiałów szkoleniowych dla praktyków oraz instytucji zainteresowanych tematyką prewencji. Informacje na ich temat zostaną w przyszłości opublikowane na stronie projektu, która znajduje się pod tym linkiem.

INDEED Workshop - Warszawa